4. Kích thước tranh và bố cục treo tranh
Một yếu tố rất quan trọng khi chọn tranh là kích thước: tranh quá to hoặc quá nhỏ so với tường đều làm mất cân đối không gian. Bạn cần xác định kích thước tranh phù hợp với diện tích tường và đồ nội thất xung quanh. Dưới đây là một số nguyên tắc và...Một yếu tố rất quan trọng khi chọn tranh là kích thước: tranh quá to hoặc quá nhỏ so với tường đều làm mất cân đối không gian. Bạn cần xác định kích thước tranh phù hợp với diện tích tường và đồ nội thất xung quanh. Dưới đây là một số nguyên tắc và mẹo hữu ích:
- Tỷ lệ tranh so với tường: Một quy tắc thường được áp dụng là tổng diện tích tranh không vượt quá 1/3 diện tích bức tường nơi treo. Ví dụ, nếu mảng tường trống rộng 3 mét ngang, bạn có thể treo tranh (hoặc nhóm tranh) phủ khoảng 1/2 đến tối đa 2/3 chiều ngang tường, tức là khoảng 1,5m – 2m bề ngang tranh là phù hợp. Thực tế, nhiều nhà thiết kế nội thất khuyên rằng bề ngang của tranh bằng khoảng 60-75% bề ngang đồ nội thất bên dưới (sofa, tủ) sẽ đẹp mắt nhất. Chẳng hạn, sofa dài 2m thì bức tranh trên sofa nên rộng khoảng 1m2 – 1m5. Tranh quá nhỏ (dưới 50% chiều rộng sofa) sẽ lọt thỏm và tranh quá lớn (gần bằng hoặc hơn sofa) sẽ thiếu “khoảng thở” hai bên.
- Độ cao treo tranh: Tranh nên được treo ở tầm mắt người xem trung bình, thường là đặt tâm bức tranh ở cao độ khoảng 1m45 – 1m50 tính từ sàn nhà. Với trần nhà cao 3m – 3m3, treo tâm tranh ở mức 1m5 sẽ giúp người xem không phải ngước quá cao hoặc cúi quá thấp. Đối với tranh treo phía trên sofa, tủ kệ, khoảng cách từ mép dưới tranh đến đỉnh sofa/tủ khoảng 15 – 25 cm là hợp lý – tức khoảng bằng một gang tay. Điều này đảm bảo tranh nằm gần nội thất bên dưới tạo cảm giác liên kết, nhưng vẫn đủ khoảng trống để không bị “dính” vào nhau. Nếu treo tranh quá cao sát trần, tranh sẽ “lơ lửng” tách biệt và khó thưởng thức; treo quá thấp dễ bị đồ đạc che khuất và mất an toàn.
- Tranh đơn hay tranh bộ: Nếu có một bức tranh khổ lớn, bạn có thể treo đơn lẻ để làm tâm điểm. Còn với những bức tường rộng, tranh bộ là giải pháp hay để lấp đầy không gian mà vẫn linh hoạt bố cục. Tranh bộ nhiều tấm (2, 3, 4 tấm) nên được sắp xếp sao cho tổng thể cả bộ tuân thủ tỷ lệ như một bức tranh lớn (tổng kích thước ~ bằng nguyên tắc 2/3 nêu trên). Khoảng cách giữa các khung tranh trong cùng một bộ thường khoảng 5 – 10 cm đối với khung nhỏ, và 10–15 cm đối với khung lớn, để các tranh vừa tách bạch vừa có sự gắn kết mắt nhìn. Một mẹo là sắp xếp tranh bộ trên sàn trước, cân đối khoảng cách rồi mới đánh dấu lên tường, như vậy khi treo lên sẽ ngay ngắn và tránh phải điều chỉnh nhiều lần.
- Chọn khổ tranh theo diện tích phòng: Phòng nhỏ (dưới 15m2) chỉ nên chọn tranh khổ nhỏ đến trung bình (dài cạnh dưới 80cm) để không áp đảo không gian. Phòng lớn có thể chơi tranh khổ lớn (dài cạnh 1m – 2m hoặc hơn) tạo hiệu ứng thị giác mạnh. Nếu bạn có một bức tường trống lớn, đừng ngại chọn tranh cỡ đại để tạo điểm nhấn “gallery”. Ngược lại, tường hẹp thì một bức tranh nhỏ xinh hoặc tranh dọc hình chữ nhật sẽ phù hợp hơn tranh ngang. Ví dụ: bức tường giữa hai cửa sổ chỉ rộng 1m, có thể treo một tranh khung dọc 50x70cm thay vì cố nhét tranh ngang to.
- Canh giữa và cân đối: Khi treo một tranh đơn lẻ trên tường, hãy canh giữa tranh so với chiều rộng bức tường hoặc so với đồ nội thất bên dưới (như canh giữa đầu giường, giữa sofa). Với nhóm nhiều tranh, bạn có thể xếp chúng trong một khung hình chữ nhật hoặc vuông tưởng tượng rồi canh giữa khung đó với tường. Luôn đảm bảo bố cục đối xứng hoặc hài hòa theo chủ ý: tranh to ở trung tâm, tranh nhỏ xung quanh; hoặc tất cả khung tranh thẳng hàng về một cạnh (cùng treo thẳng mép trên hoặc mép dưới) để nhìn không bị lệch lạc.
- Khoảng trống viền tranh: Tranh sau khi treo vẫn cần “thở”, tức là chừa viền trống xung quanh. Tránh chọn tranh kích thước sát bằng mảng tường vì sẽ tạo cảm giác chật chội. Thông thường, từ mép tranh đến mép tường nên có khoảng cách tối thiểu 20-30cm (nếu tường lớn) hoặc 10-15cm (nếu tường nhỏ) để làm khung nền cho tranh.
Một số con số tiêu chuẩn: Tranh khổ vừa thông dụng hiện nay là 60x90cm hoặc 70x105cm – phù hợp nhiều không gian khác nhau. Tranh khổ lớn phổ biến khoảng 1m2 x 2m (thường vẽ phong cảnh rộng). Nếu không chắc chắn, bạn có thể bắt đầu với kích thước cỡ trung như 60×90 rồi điều chỉnh tăng giảm tùy thực tế phòng. Nên đo đạc tường cẩn thận và hình dung trước bằng băng keo dán trên tường theo kích thước dự định, bạn sẽ cảm nhận rõ hơn bức tranh chiếm chỗ ra sao.
Cuối cùng, đừng quên tính cả kích thước khung nếu tranh có đóng khung ngoài. Khung dày sẽ làm tổng thể tranh lớn hơn so với kích thước hình ảnh bên trong. Ví dụ một bức tranh vẽ 80x120cm nếu thêm khung gỗ 10cm mỗi bên thì kích thước tổng sẽ thành 100x140cm – phải tính để treo cho cân đối.
Tóm lại, kích cỡ và vị trí có thể quyết định 50% hiệu quả thẩm mỹ của tranh treo tường. Một bức tranh đẹp nhưng sai kích thước sẽ giảm giá trị rất nhiều. Hãy luôn đảm bảo tranh cân đối với không gian: đủ lớn để thu hút, đủ khoảng trống để tôn lên vẻ đẹp, và nằm ở vị trí hài hòa với các đồ vật khác.
